NieuwsoverzichtOp een boek zwoegen geeft rijk gevoel

Artikel in Het Kontakt

Op een boek zwoegen geeft rijk gevoel

‘Klijne grensoverschrijdingen’ waren in de jaren zeventig de eerste pennenvruchten van oud-Giessendammer Jan W. Klijn. De zoon van een hoepelmaker (hij groeide op aan de ‘Kaai’) vloog de hele wereld over en bouwde gestaag aan een notenimperium. In al die verre oorden (van Chili tot Japan) deed hij indrukken op die hij aan het papier toevertrouwde. Hij vroeg de Gezinsgids (een christelijk magazine) of ze interesse hadden om zijn schrijfsels te publiceren. Begin jaren tachtig schreef hij ook zijn eerste boek. Afgelopen vrijdag kwamen nummer 33 en 34 uit.
Lees verder

Vijftig procent gaat over mijn schrijfcarrière en de andere helft over het bedrijf”, steekt de avontuurlijke oud-ondernemer, die aan de Lek in Groot-Ammers van zijn oude dag geniet, van wal. ,,Dat is meestal de verhouding als ik een lezing geef. Zo’n fifty-fifty mix zie je ook terug in de meeste boeken die ik heb geschreven. Fantasie en werkelijkheid vloeien samen. Sommige verhalen zijn geheel aan m’n fantasie ontsproten, maar de hoofdpersoon handelt wel op een voor mij bekende manier. Namelijk zoals ikzelf zou handelen. Je stopt de kennis over je eigen manier van zaken doen in het boek.” Een aantal werken is volledig non-fictie, zoals de 1023 bladzijdes tellende familiekroniek ‘Voor Anker’ die hij in 2013 uitbracht. Ook zijn laatste twee boeken zijn waargebeurd. In ‘Op eigen grond’ tekent hij het bijzondere levensverhaal op van een generatiegenote uit Bleskensgraaf (waar hij jaren heeft gewoond en waar Klijnoot kantoor hield) die na het overlijden van haar man, met wie ze samen een boerderij runde, niet bij de pakken neerzat en naam maakte in de internationale paardenfokkerij.

‘KNOP OMZETTEN’

Oorlogstijd langs de Lek’, ‘Moord in de Alblasserwaard’, ‘Carrière van een polderjongen’ ... de titels verraden dat hij verknocht is aan de streek waar zijn wieg stond, waar hij opgroeide en uitgroeide tot een succesvolle zakenman en waar hij niet weg te krijgen is. Terwijl hij zo’n beetje alle uithoeken van de wereld heeft gezien. Alle paradijzen op aarde. ,,Alle vluchten bij elkaar opgeteld vloog ik in een jaar tijd twee keer de wereld rond, maar ik was nooit heel lang van huis. Maximaal twee weekenden. Dan wilde ik weer bij m’n gezin zijn. Als ik thuis was, was ik ook echt thuis. Vrouw en kinderen (we hebben er zes) verdienden mijn aandacht. Die knop kon ik gemakkelijk omzetten. Heb ik altijd gekund en dat hielp me enorm met het schrijven. Als jij zo meteen de deur uitloopt en ik achter m’n computer kruip, ga ik meteen op in het verhaal en ben ik bijkans vergeten dat jij hier net op bezoek was. Ik was wel een beetje zenuwachtig toen ik mijn eerste artikel naar de Gezinsgids stuurde. Laat ik het zo zeggen: ik was nieuwsgierig. ‘Zouden ze het wat vinden?’ ‘Was mijn schrijfvaardigheid goed genoeg?’ De eerste versie stond vol met rode strepen. ‘Phoeh, wat moet ik daar nu mee?’, dacht ik. ‘Daar heb ik geen tijd voor.’ Het bedrijf slokte al mijn aandacht op. Maar niet mijn energie. Ik kon en kan ontzettend veel aan. In de spaarzame vrije uren zette ik me schrap en ging ik zitten zwoegen en worstelen met woorden en zinnen. Dat doe ik nog steeds want het gaat echt niet vanzelf, maar dat is nu juist het mooie. De voldoening. Het geeft een rijk gevoel. De eerste keer je naam en foto in zo’n blad, daar was ik best trots op. Vraag me niet naar dag en jaartal (dat weet ik echt niet, ik kijk liever vooruit), maar het gevoel op dat moment kan ik zo omschrijven.”

‘EIGEN GANG’

,,Alles wat jij doet, lukt”, zei een geleerd man uit Zuid-Afrika, een professor, ooit tegen me. Ik had een boek over hem geschreven. ‘Je bent in mijn hoofd gekropen. Hoe doe je dat? Hoe kun je zo schrijven als je alleen de lagere school hebt gedaan? Waar heb je al die kennis vandaan?’ Wijsheid doe je op door te vragen en op zoek te gaan. En door je boerenverstand te gebruiken. Mijn vader was weliswaar een arme hoepelmaker, maar ook een wijs man. Ik mocht van hem mijn eigen gang gaan. Eerst ging ik de huizen langs met boter, kaas en eieren en later de markt op. Van een collega-marktkoopman uit Berkel en Rodenrijs kon ik diens notenkraam kopen toen hij kruiden ging verkopen. Er zat een mooie handel in - het bruto-winstpercentage was hoog - maar op de markt loop je op een gegeven moment wel tegen een grens aan.” De Hardinxvelder was juist bezig zijn grenzen te verleggen. Buiten dorp en land, maar ook in zijn eigen woonplaats waar hij in 1973 het al even genoemde Klijnoot oprichtte, een bedrijf in noten en zuidvruchten dat al snel - het pand op bedrijventerrein De Peulen, niet ver van zijn ouderlijke huis, meette ruim vierhonderd vierkante meter - uit z’n voegen barstte. Klijn en co. (‘ik trok altijd mensen aan die meer wisten dan ik en in hun vakgebied beter zijn’) slokten diverse andere panden op en bezaten op een gegeven moment een kwart van het toenmalige industrieterrein. De afzetmarkt van zijn exotische etenswaren, die in Hardinxveld-Giessendam werden gebrand, gewassen en verpakt, bedroeg naast ons kikkerlandje heel West-Europa. ,,Een verkoopleider heeft ooit in een interview gezegd dat we in Nederland zonder Jan Klijn alleen pinda’s en studentenhaver zouden kennen. Dat is overdreven, maar ik vond het wel mooi om te lezen. Ik ben mijn hele carri- ère met vernieuwing bezig geweest.”

ISRAËL

Nog steeds, maar dan op een ander vlak. Als schrijver en hij heeft een groot aandeel in een muziekinstrumentenhandel uit Sliedrecht. Klijnoot kwam in 1998-1999 in handen van een concurrent uit Doetinchem aan wie hij de hele handel verkocht. De voormalige kaas- en notenboer, die met niets was begonnen, was op 58-jarige leeftijd financieel onafhankelijk en kon op z’n lauweren rusten. Het heilige vuur doofde echter niet en hij begon zich nog meer toe te leggen op zijn grote hobby: het schrijven van romans, soms bezijden en soms heel dicht bij de waarheid. Zijn 34e boek, getiteld: ‘Reis door het beloofde land’, is een getrouwe weergave van de reis die hij begin dit jaar ondernam in Israël, waar hij in 1989 voor het laatst was geweest. ,,Het schrijversdoel was om de verschillen te laten zien tussen toen en nu. Die waren er ruimschoots, meer zelfs dan ik verwachtte. Ik heb ze opgetekend, maar beschrijf ook vele andere gebeurtenissen, zoals een boottocht op het Meer van Galilea en bezoeken aan een koloniale nederzetting en enkele kibboetsen. De indrukken waren zo talrijk dat het elke dag hard werken was om alles op te slaan. Ik wist namelijk dat ik hier een boek over ging maken.” Het eindresultaat stemt tevreden. ,,Hard werken loont. Alles wat je goed wilt doen, is moeilijk.” Over boek nummer 35 heeft hij al z’n gedachten laten gaan. ,,Dat wordt een vervolg op een verhaal dat ik eerder heb geschreven over een molenaar en visserszoon. Als de familie toestemming geeft, ga ik daar in Zuid-Frankrijk, waar we de komende weken vakantie vieren, mee aan de slag. Een heerlijk vooruitzicht!”

Erik de Bruin

Bron: Het Kontakt Hardinxveld Giessendam

Rechten berusten bij BDUmedia

Contact

Wilt u meer informatie over de boeken van Jan W. Klijn?
Dan kunt u bellen naar:
06-533 92 550 (niet op zondag)
Algemene voorwaarden